بررسی تأثیر چرای دام بر الگوی مؤلفه‎‌های تنوع گونه‎ای در مقیاس‎های مکانی مختلف

تغییرات تنوع گیاهی مراتع در مکان و زمان به نوع مدیریت و فاکتورهای محیطی غیرزنده بستگی دارد. لازمه فهم الگوهای مختلف تنوع گونه‎ای در مکان، آنالیز و ارزیابی تنوع در مقیاس‎های مکانی چندگانه می‎باشد. هدف از انجام این تحقیق بررسی تأثیر چرای دام بر روی شاخص‎های تنوع در دو مقیاس مکانی محلی و منطقه‌ای در مراتع غرب کشور در استان ایلام می‌باشد. نمونه‎برداری از گیاهان با استفاده از پلات‎های 2×2 متر مربع در مقیاس محلی در 40 پلات (20 پلات در داخل قرق و 20 پلات در خارج قرق) و در مقیاس منطقه‎ای در 8 سایت (4 سایت قرق و 4 سایت در حال چرا) انجام شد. بر اساس روش تقسیم‎بندی افزایشی، کل غنای گونه‎ای (γr) به مؤلفه‎های داخل نمونه‎ها (α1)، بین نمونه‎ها (β1) و بین مراتع (β2) تقسیم‎بندی شد. نتایج نشان داد از مجموع 89 گونه ثبت شده در کل منطقه 72 گونه در منطقه قرق و 60 گونه در منطقه در حال چرا مشاهده گردید. همچنین شاخص آلفا در منطقه قرق شده به‎صورت معنی‎داری از مقدار مشابه آن در منطقه چراشده بیشتر بود ولی برای شاخص بتا روند معنی‎داری مشاهده نشد که نشان­دهنده الگوی پراکنش غیریکنواخت گونه‎های گیاهی است. شاخص تنوع بتا  با توجه به سهم بیشتر آن در تنوع کل در مقیاس منطقه‎ای دارای اهمیت بیشتری بود که نشان­دهنده تفاوت ترکیب گیاهی در این مقیاس است. این تحقیق نشان داد که برخی از مؤلفه‎های تنوع حساسیت بیشتری نسبت به چرا از خود نشان می­دهند که تاکید بر استفاده آن­ها توسط محققین در مدیریت پوشش گیاهی می‎گردد.